Σαν σήμερα πριν 10 χρόνια το ελληνικό βόλεϊ έγινε φτωχότερο με τον ξαφνικό χαμό του τεράστιου αθλητή, Νίκου Σαμαρά.
Τον αποκάλεσαν «Γκάλη του Βόλεϊ» τα χρόνια της απόλυτης κυριαρχίας του και δε λάθεψαν. Με προσόντα που δεν συναντάς συχνά ο Νίκος Σαμαράς σημάδεψε το ελληνικό βόλεϊ με το τεράστιο ταλέντο του, τα φαρμακερά σερβίς του, τα διαγώνια «καρφώματα» στα «3 μέτρα» και τα ηγετικά του χαρακτηριστικά.
Αυτό ακριβώς ήταν άλλωστε ο Νίκος Σαμαράς. Γεννημένος ηγέτης. Ένας ασυμβίβαστος «αετός» που σαν σήμερα έκανε το άθλημα, το οποίο αγάπησε και ανέβασε στα ύψη με την αγωνιστική του παρουσία, φτωχότερο βυθίζοντας το στη θλίψη όταν έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 42 ετών.
Γιγάντωσε την Ορεστιάδα
Καθιερώθηκε ως ακραίος όταν ο Χιλμπέρτο Χερέρα που είχε αναλάβει ομοσπονδιακός τεχνικός στην Εθνική ομάδα, διέκρινε την δυνατότητα του και στην υποδοχή εκτός από τα «τελειώματα». Ξεκίνησε όμως την σπουδαία καριέρα του ως διαγώνιος με τρομακτικά «χτυπήματα» και χάρη σε αυτά το 1988 πήρε το πρωτάθλημα εφήβων με την Ορεστιάδα που του άνοιξε το δρόμο για την ανδρική ομάδα.
Με την Ορεστιάδα έγραψε ιστορία καθώς την μετέτρεψε σε διεκδικήτρια τίτλων και οι μυθικές κόντρες με τον Ολυμπιακό στα 90s αναβιώνουν ακόμα και σήμερα. Με τους Εβρίτες έφτασε το 1997 και 1998 μια ανάσα από το πρωτάθλημα, αλλά την πρώτη χρονιά του του το στέρησε ο Άρης και τη δεύτερη ο Ολυμπιακός σε ένα επεισοδιακό game 5 στη Θράκη.
Με τον σύλλογο της Θράκης, έζησε και μεγάλες ευρωπαϊκές στιγμές. Τρεις συνεχόμενες χρονιές στο φάιναλ φορ του Κυπέλλου Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας 1994, 1995, 1996, εκ των οποίων κορυφαία ήταν η παρουσία στον τελικό του 1995.
Ο Ηρακλής και η πιο σημαντική του κούπα
Μετά την απώλεια του πρωταθλήματος το 1998 φεύγει από την ομάδα της καρδιάς του και ξεκινά ένα ταξίδι σε διάφορους επαγγελματικούς συλλόγους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γίνεται ο πιο καλοπληρωμένος Έλληνας πετοσφαιριστής και δίκαια τον αποκαλούν «Γκάλη του βόλεϊ». Πάει στον Ηρακλή με τον οποίο κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας το 2000, τον μοναδικό σημαντικό τίτλο της καριέρας του.
Ακολούθησε ο Παναθηναϊκός και στο εξωτερικό η ιταλική Φαλκονάρα, η ισπανική Σεβίλη, η τουρκική Φενερμπαχτσέ και η ελβετική Σενουά, πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου τα τελευταία χρόνια της καριέρας του έπαιξε σε ΑΕΚ, Εθνικό Αλεξανδρούπολης και Μίλωνα, τον οποίο ανέβασε από την Α2 το 2012 μαζί με το άλλο τοτέμ του ελληνικού βόλεϊ, Μάριο Γκιούρδα.
Τη σεζόν 2012-13 αγωνιζόταν στην Λήμνος Βόλεϊ, ομάδα που είχε ιδρύσει ο ίδιος και την προπονούσε από το 2010. Οι δύο τελευταίοι επίσημοι αγώνες που έλαβε μέρος ο Σαμαράς ήταν για το Κύπελλο Ελλάδας 2012-13 με την ομάδα της Λήμνου:
18 Νοεμβρίου 2012: Ρόδος: Τελχινίς Ρόδου - Λήμνος Βόλεϊ: 0-3, νίκη-πρόκριση εκτός έδρας στην α΄ φάση του κυπέλλου.
15 Δεκεμβρίου 2012: Θεσσαλονίκη: Α.Π.Σ. Μακεδονικός Νεάπολης - Λήμνος Βόλεϊ: 3-0, ήττα-αποκλεισμός από τη β΄ φάση.
Αγωνίστηκε 160 φορές στην Εθνική Ελλάδος εφήβων και 263 στην ανδρική Εθνική Ελλάδος, με τις οποίες έπαιξε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων (1989) και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανδρών (1994), κατακτώντας σε αμφότερες τις διοργανώσεις την 6η θέση. Στην εθνική ομάδα ήταν αναντικατάστατο στέλεχος και αρχηγός και είχε συμμετάσχει σε όλες τις διεθνείς διοργανώσεις: World League, Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, Μεσογειακοί Αγώνες.
Το ιστορικό σερβίς
Την 1η Οκτωβρίου 1994 ο Σαμαράς έβαλε την σφραγίδα του και έκανε ένα γεμάτο ΣΕΦ να πάρει «φωτιά». Ήταν η στιγμή που ο «αετός» σημείωσε τον τελευταίο πόντο της Εθνικής ομάδας με απίστευτο σερβίς και την πήγε στις «8» καλύτερες ομάδες του Παγκοσμίου πρωταθλήματος.
Σαν σήμερα πριν 10 χρόνια το ελληνικό βόλεϊ έγινε φτωχότερο με τον ξαφνικό χαμό του τεράστιου αθλητή, Νίκου Σαμαρά.
Τον αποκάλεσαν «Γκάλη του Βόλεϊ» τα χρόνια της απόλυτης κυριαρχίας του και δε λάθεψαν. Με προσόντα που δεν συναντάς συχνά ο Νίκος Σαμαράς σημάδεψε το ελληνικό βόλεϊ με το τεράστιο ταλέντο του, τα φαρμακερά σερβίς του, τα διαγώνια «καρφώματα» στα «3 μέτρα» και τα ηγετικά του χαρακτηριστικά.
Αυτό ακριβώς ήταν άλλωστε ο Νίκος Σαμαράς. Γεννημένος ηγέτης. Ένας ασυμβίβαστος «αετός» που σαν σήμερα έκανε το άθλημα, το οποίο αγάπησε και ανέβασε στα ύψη με την αγωνιστική του παρουσία, φτωχότερο βυθίζοντας το στη θλίψη όταν έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 42 ετών.
Γιγάντωσε την Ορεστιάδα
Καθιερώθηκε ως ακραίος όταν ο Χιλμπέρτο Χερέρα που είχε αναλάβει ομοσπονδιακός τεχνικός στην Εθνική ομάδα, διέκρινε την δυνατότητα του και στην υποδοχή εκτός από τα «τελειώματα». Ξεκίνησε όμως την σπουδαία καριέρα του ως διαγώνιος με τρομακτικά «χτυπήματα» και χάρη σε αυτά το 1988 πήρε το πρωτάθλημα εφήβων με την Ορεστιάδα που του άνοιξε το δρόμο για την ανδρική ομάδα.
Με την Ορεστιάδα έγραψε ιστορία καθώς την μετέτρεψε σε διεκδικήτρια τίτλων και οι μυθικές κόντρες με τον Ολυμπιακό στα 90s αναβιώνουν ακόμα και σήμερα. Με τους Εβρίτες έφτασε το 1997 και 1998 μια ανάσα από το πρωτάθλημα, αλλά την πρώτη χρονιά του του το στέρησε ο Άρης και τη δεύτερη ο Ολυμπιακός σε ένα επεισοδιακό game 5 στη Θράκη.
Με τον σύλλογο της Θράκης, έζησε και μεγάλες ευρωπαϊκές στιγμές. Τρεις συνεχόμενες χρονιές στο φάιναλ φορ του Κυπέλλου Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας 1994, 1995, 1996, εκ των οποίων κορυφαία ήταν η παρουσία στον τελικό του 1995.
Ο Ηρακλής και η πιο σημαντική του κούπα
Μετά την απώλεια του πρωταθλήματος το 1998 φεύγει από την ομάδα της καρδιάς του και ξεκινά ένα ταξίδι σε διάφορους επαγγελματικούς συλλόγους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γίνεται ο πιο καλοπληρωμένος Έλληνας πετοσφαιριστής και δίκαια τον αποκαλούν «Γκάλη του βόλεϊ». Πάει στον Ηρακλή με τον οποίο κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας το 2000, τον μοναδικό σημαντικό τίτλο της καριέρας του.
Ακολούθησε ο Παναθηναϊκός και στο εξωτερικό η ιταλική Φαλκονάρα, η ισπανική Σεβίλη, η τουρκική Φενερμπαχτσέ και η ελβετική Σενουά, πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου τα τελευταία χρόνια της καριέρας του έπαιξε σε ΑΕΚ, Εθνικό Αλεξανδρούπολης και Μίλωνα, τον οποίο ανέβασε από την Α2 το 2012 μαζί με το άλλο τοτέμ του ελληνικού βόλεϊ, Μάριο Γκιούρδα.
Τη σεζόν 2012-13 αγωνιζόταν στην Λήμνος Βόλεϊ, ομάδα που είχε ιδρύσει ο ίδιος και την προπονούσε από το 2010. Οι δύο τελευταίοι επίσημοι αγώνες που έλαβε μέρος ο Σαμαράς ήταν για το Κύπελλο Ελλάδας 2012-13 με την ομάδα της Λήμνου:
18 Νοεμβρίου 2012: Ρόδος: Τελχινίς Ρόδου - Λήμνος Βόλεϊ: 0-3, νίκη-πρόκριση εκτός έδρας στην α΄ φάση του κυπέλλου.
15 Δεκεμβρίου 2012: Θεσσαλονίκη: Α.Π.Σ. Μακεδονικός Νεάπολης - Λήμνος Βόλεϊ: 3-0, ήττα-αποκλεισμός από τη β΄ φάση.
Αγωνίστηκε 160 φορές στην Εθνική Ελλάδος εφήβων και 263 στην ανδρική Εθνική Ελλάδος, με τις οποίες έπαιξε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων (1989) και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανδρών (1994), κατακτώντας σε αμφότερες τις διοργανώσεις την 6η θέση. Στην εθνική ομάδα ήταν αναντικατάστατο στέλεχος και αρχηγός και είχε συμμετάσχει σε όλες τις διεθνείς διοργανώσεις: World League, Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, Μεσογειακοί Αγώνες.
Το ιστορικό σερβίς
Την 1η Οκτωβρίου 1994 ο Σαμαράς έβαλε την σφραγίδα του και έκανε ένα γεμάτο ΣΕΦ να πάρει «φωτιά». Ήταν η στιγμή που ο «αετός» σημείωσε τον τελευταίο πόντο της Εθνικής ομάδας με απίστευτο σερβίς και την πήγε στις «8» καλύτερες ομάδες του Παγκοσμίου πρωταθλήματος.
Σαν σήμερα πριν εννέα χρόνια το ελληνικό βόλεϊ έγινε φτωχότερο με τον ξαφνικό χαμό του τεράστιου αθλητή, Νίκου Σαμαρά.
Τον αποκάλεσαν «Γκάλη του Βόλεϊ» τα χρόνια της απόλυτης κυριαρχίας του και δε λάθεψαν. Με προσόντα που δεν συναντάς συχνά ο Νίκος Σαμαράς σημάδεψε το ελληνικό βόλεϊ με το τεράστιο ταλέντο του, τα φαρμακερά σερβίς του, τα διαγώνια «καρφώματα» στα «3 μέτρα» και τα ηγετικά του χαρακτηριστικά.
Αυτό ακριβώς ήταν άλλωστε ο Νίκος Σαμαράς. Γεννημένος ηγέτης. Ένας ασυμβίβαστος «αετός» που σαν σήμερα έκανε το άθλημα, το οποίο αγάπησε και ανέβασε στα ύψη με την αγωνιστική του παρουσία, φτωχότερο βυθίζοντας το στη θλίψη όταν έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 42 ετών.
Γιγάντωσε την Ορεστιάδα
Καθιερώθηκε ως ακραίος όταν ο Χιλμπέρτο Χερέρα που είχε αναλάβει ομοσπονδιακός τεχνικός στην Εθνική ομάδα, διέκρινε την δυνατότητα του και στην υποδοχή εκτός από τα «τελειώματα». Ξεκίνησε όμως την σπουδαία καριέρα του ως διαγώνιος με τρομακτικά «χτυπήματα» και χάρη σε αυτά το 1988 πήρε το πρωτάθλημα εφήβων με την Ορεστιάδα που του άνοιξε το δρόμο για την ανδρική ομάδα.
Με την Ορεστιάδα έγραψε ιστορία καθώς την μετέτρεψε σε διεκδικήτρια τίτλων και οι μυθικές κόντρες με τον Ολυμπιακό στα 90s αναβιώνουν ακόμα και σήμερα. Με τους Εβρίτες έφτασε το 1997 και 1998 μια ανάσα από το πρωτάθλημα, αλλά την πρώτη χρονιά του του το στέρησε ο Άρης και τη δεύτερη ο Ολυμπιακός σε ένα επεισοδιακό game 5 στη Θράκη.
Με τον σύλλογο της Θράκης, έζησε και μεγάλες ευρωπαϊκές στιγμές. Τρεις συνεχόμενες χρονιές στο φάιναλ φορ του Κυπέλλου Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας 1994, 1995, 1996, εκ των οποίων κορυφαία ήταν η παρουσία στον τελικό του 1995.
Ο Ηρακλής και η πιο σημαντική του κούπα
Μετά την απώλεια του πρωταθλήματος το 1998 φεύγει από την ομάδα της καρδιάς του και ξεκινά ένα ταξίδι σε διάφορους επαγγελματικούς συλλόγους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γίνεται ο πιο καλοπληρωμένος Έλληνας πετοσφαιριστής και δίκαια τον αποκαλούν «Γκάλη του βόλεϊ». Πάει στον Ηρακλή με τον οποίο κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας το 2000, τον μοναδικό σημαντικό τίτλο της καριέρας του.
Ακολούθησε ο Παναθηναϊκός και στο εξωτερικό η ιταλική Φαλκονάρα, η ισπανική Σεβίλη, η τουρκική Φενερμπαχτσέ και η ελβετική Σενουά, πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου τα τελευταία χρόνια της καριέρας του έπαιξε σε ΑΕΚ, Εθνικό Αλεξανδρούπολης και Μίλωνα, τον οποίο ανέβασε από την Α2 το 2012 μαζί με το άλλο τοτέμ του ελληνικού βόλεϊ, Μάριο Γκιούρδα.
Τη σεζόν 2012-13 αγωνιζόταν στην Λήμνος Βόλεϊ, ομάδα που είχε ιδρύσει ο ίδιος και την προπονούσε από το 2010. Οι δύο τελευταίοι επίσημοι αγώνες που έλαβε μέρος ο Σαμαράς ήταν για το Κύπελλο Ελλάδας 2012-13 με την ομάδα της Λήμνου:
18 Νοεμβρίου 2012: Ρόδος: Τελχινίς Ρόδου - Λήμνος Βόλεϊ: 0-3, νίκη-πρόκριση εκτός έδρας στην α΄ φάση του κυπέλλου. 15 Δεκεμβρίου 2012: Θεσσαλονίκη: Α.Π.Σ. Μακεδονικός Νεάπολης - Λήμνος Βόλεϊ: 3-0, ήττα-αποκλεισμός από τη β΄ φάση.
Αγωνίστηκε 160 φορές στην Εθνική Ελλάδος εφήβων και 263 στην ανδρική Εθνική Ελλάδος, με τις οποίες έπαιξε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων (1989) και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανδρών (1994), κατακτώντας σε αμφότερες τις διοργανώσεις την 6η θέση. Στην εθνική ομάδα ήταν αναντικατάστατο στέλεχος και αρχηγός και είχε συμμετάσχει σε όλες τις διεθνείς διοργανώσεις: World League, Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, Μεσογειακοί Αγώνες.
Το ιστορικό σερβίς
Την 1η Οκτωβρίου 1994 ο Σαμαράς έβαλε την σφραγίδα του και έκανε ένα γεμάτο ΣΕΦ να πάρει «φωτιά». Ήταν η στιγμή που ο «αετός» σημείωσε τον τελευταίο πόντο της Εθνικής ομάδας με απίστευτο σερβίς και την πήγε στις «8» καλύτερες ομάδες του Παγκοσμίου πρωταθλήματος.
Ήταν Κυριακή 4 Οκτωβρίου του 1987 όταν η Ελλάδα επικρατούσε στον μικρό τελικό του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος βόλεϊ στη Γάνδη με 3-2 σετ επί της Σουηδίας. Οι κεντρικές πλατείες στην Αθήνα γέμιζαν κόσμο που πανηγύριζε την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου.
Η 4η Οκτωβρίου αποτελεί για το ελληνικό βόλεϊ την μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ημέρα δόξας και επιτυχίας. Σαν σήμερα λοιπόν, συμπληρώνονται 34 χρόνια από την ημέρα εκείνη, ωστόσο ακόμα και τώρα εκείνο το μαγευτικό απόγευμα έχει παραμείνει βαθιά χαραγμένο σε όλους.
Tο ταξίδι προς τη δόξα
Το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 1987 διεξήχθη σε δύο ομίλους των έξι ομάδων. Η Ελλάδα συμμετείχε στον Β' όμιλο του Γκενκ - ο Α' όμιλος πραγματοποιήθηκε στο Όντεμπεργκ. Η "γαλανόλευκη" κατέλαβε τη δεύτερη θέση, χάνοντας στην ισοβαθμία από την Σουηδία λόγω χειρότερου συντελεστή σετ.
Στην πρεμιέρα επικράτησε της πανίσχυρης τότε Τσεχοσλοβακίας, προκαλώντας αίσθηση και ταυτόχρονα γεμίζοντας αυτοπεποίθηση τους παίχτες του Θανάση Μαργαρίτη για την πορεία προς το μετάλλιο. Η απογείωση όμως ήρθε μία μέρα αργότερα απέναντι στην Βουλγαρία, με την Ελλάδα να επικρατεί με 3-1. «Αν το 3-2 επί της Τσεχοσλοβακίας ήταν απίστευτο, το 3-1 επί της Βουλγαρίας απλά έμοιαζε με ψέμα...», είχε πει σε μια συνέντευξη του ο Στέλιος Καζάζης.
Η Ελλάδα ολοκλήρωσε τον όμιλο με ρεκόρ 4-1 (μόνη ήττα κόντρα στη Σουηδία με 3-1). Στα ημιτελικά συνάντησε την πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση και μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης, από την οποία ηττήθηκε με 3-0.
Στον μικρό τελικό της 4ης Οκτωβρίου, αντίπαλος ήταν η Σουηδία του Γκούσταφσον, του Σάαφ και του Νίλσον. Οι Σουηδοί προηγήθηκαν δύο φορές στα σετ (0-1, 1-2) αλλά η Ελλάδα κατάφερε δύο φορές να ισοφαρίσει.
Οι στιγμές που εκτυλίχθηκαν στο τάι μπρέικ ήταν μοναδικές. Η ελληνική ομάδα στο 5ο σετ που γίνονταν με το παλιό σύστημα της αλλαγής βρέθηκε να χάνει με 8-13, όμως οι παίκτες του Θανάση Μαργαρίτη δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη. Με αντεπίθεση διαρκείας, το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα κατάφερε να φέρει το παιχνίδι στα ίσια. Η επίθεση του Μιχάλη Τριανταφυλλίδη για το 16-14 να παραμένει μέχρι σήμερα, η μεγαλύτερη στιγμή του ελληνικού βόλεϊ.
Ο ΠΑΟΚ ανέβασε στην επίσημη ιστοσελίδα του ένα μήνυμα μνήμης για τη σημερινή θλιβερή επέτειο, καθώς σαν σήμερα, στις 4 Οκτωβρίου 1999, έξι οπαδοί που επέστρεφαν από την Αθήνα, γνώρισαν το θάνατο, λόγω δυστυχήματος του λεωφορείου που τους μετέφερε με ένα φορτηγό.
Οι άνθρωποι του Δικεφάλου πραγματοποίησαν χθες (03/10) το μνημόσυνο στο μνημείο που υπάρχει στον χώρο που συνέβη το τραγικό συμβάν. Το ποδοσφαιρικό τμήμα εκπροσώπησαν οι Ομάρ Ελ Καντουρί και Ίνγκι Ίνγκασον, οι οποίοι δεν ταξίδεψαν στο Ηράκλειο για το παιχνίδι με τον ΟΦΗ, λόγω τραυματισμού. Κάτι ανάλογο φυσικά έγινε και με το τμήμα μπάσκετ, το οποίο κατέθεσε στεφάνια και λευκά τριαντάφυλλα στον ειδικό χώρο του PAOK Sports Arena, για τα θύματα των Τεμπών.
Αναλυτικά όσα αναφέρει το αφιέρωμα του ΠΑΟΚ: "Έχουν περάσει 22 χρόνια από εκείνη την αποφράδα μέρα. Κι όμως μοιάζει σαν χθες. Η μνήμη δεν είναι απλά νωπή. Είναι πιο δυνατή από ποτέ. Τα έξι αδέρφια μας που τόσο άδικα έφυγαν από τη ζωή είναι πλέον ο οδηγός μας στην πορεία μας στην ιστορία. Αδέρφια ζείτε, εσείς μας οδηγείτε…
Κανείς από την οικογένεια του ΠΑΟΚ, 22 χρόνια τώρα, δεν έχει αφήσει έξι ονόματα να ξεχαστούν στο πέρασμα του χρόνου…Χαράλαμπε, Δημήτρη, Χριστίνα, Αναστάσιε, Γιώργο, Κυριάκο η αγάπη σας για τον ΠΑΟΚ σας έφερε εδώ, σας άφησε εδώ, συνέχισε παραπέρα και αποτέλεσε παράδειγμα αφοσίωσης και πίστης στα τέσσερα γράμματα για όσους κάθονται δίπλα στις θέσεις σας, θυμούνται τις εκδρομές σας και δακρύζουν όταν γυρίζουν σ΄εκείνο το δύσκολο βράδυ του Οκτωβρίου του ‘99.Η αγαπημένη συνήθεια, ο εθισμός στην λατρεία του Δικεφάλου, σας οδήγησε να ανεβείτε τις σκάλες του διώροφου πούλμαν που θα σας πήγαινε στο ΟΑΚΑ για το ματς με τον Παναθηναϊκό στις 3 Οκτωβρίου. Και πήγατε, φωνάξατε, πανηγυρίσατε το γκολ του Νάγκμπε για το 1-1 και βολευτήκατε στις θέσεις σας για το ταξίδι της επιστροφής.
Τα ξημερώματα το λεωφορείο είχε πια ησυχάσει, η κούραση ήταν μεγάλη, όπως κάθε φορά που «καταπίνατε» εκατοντάδες χιλιόμετρα σε μια μέρα, μόνο και μόνο για να είστε εκεί, δίπλα στον ΠΑΟΚ, να τού δείχνετε τι θα πει αφοσίωση, να «εκπαιδεύετε» με την αυταπάρνησή σας όποιον νέο έμπαινε στην οικογένειά μας…Η αλλαγή του οδηγού δεν έγινε αντιληπτή, ήταν όμως μοιραία… Σε μια αδέξια προσπέραση δύο μόλις χιλιόμετρα από τα διόδια των Τεμπών, ο έλεγχος χάθηκε και το λεωφορείο του συνδέσμου Κορδελιού βρέθηκε στο κενό…Έχουν διατυπωθεί χιλιάδες «γιατί», έχουν γραφτεί χιλιάδες σελίδες αναμνήσεων από όσους γλίτωσαν από το τρομερό δυστύχημα στα Τέμπη.
Για τον ίδιο τον ΠΑΟΚ εξάλλου η μνήμη είναι βασικό συστατικό της διατήρησης του χαρακτήρα και των αξιών που ένωσαν τόσες χιλιάδες ψυχών να φωνάζουν τα ίδια συνθήματα, να χειροκροτούν το ίδιο έμβλημα, να θυσιάζουν και να θυσιάζονται…Προστέθηκε άλλο ένα σύνθημα από τότε, παιδιά. Θα το τραγουδούσατε κι εσείς, αν δεν ήταν για εσάς: «Αδέρφια ζείτε, εσείς μας οδηγείτε…». Απερίγραπτο ρίγος… Να νιώθετε περήφανοι που εκείνη τη στιγμή γίνονται πραγματικά όλοι ένα…Πόσο παρακαλέσαμε όλοι να γυρνούσε ο χρόνος πίσω. Όσο κι αν προσευχηθήκαμε δεν το καταφέραμε. Δεν παραιτηθήκαμε όμως. Ορκιστήκαμε ότι δεν θα αφήσουμε το χρόνο να σας προσπεράσει. Δεν σας θυμόμαστε μόνο αυτή τη μέρα. Σας θυμόμαστε και εμπνεόμαστε πάντα.
Ο χρόνος σταμάτησε στις 04.10.1999… Εκείνη τη μέρα ο ΠΑΟΚ ολόκληρος θρήνησε. Από εκείνη τη μέρα ολόκληρος ο ΠΑΟΚ είναι «λειψός». Όσα κι αν πετύχουμε, όσα κι αν σας αφιερώσουμε, πάντα θα προσευχόμαστε να μπορούσατε να είστε μαζί μας…".
Ο Βασίλης Σαμπράκος συζητά με μια ποδοσφαιρίστρια και έναν προπονητή - μελετητή του γυναικείου ποδοσφαίρου για την Ελλάδα, τη μόνη χώρα στην Ευρώπη που απαγορεύει σήμερα στις γυναίκες ακόμη και να προπονούνται, τη μόνη χώρα που έχει επιβάλει lockdown στο πρωτάθλημα της Α’ εθνικής κατηγορίας.
Ας είμαστε ειλικρινείς. Οι Έλληνες που σήμερα αποφασίζουν, δηλαδή αυτοί που ασκούν διοίκηση είμαστε ρατσιστές απέναντι στις γυναίκες. Είμαστε άντρες, την έχουμε δει άντρες, και τις βάζουμε από κάτω τις γυναίκες. Τις υποτιμούμε τόσο, που δεν τους αναγνωρίζουμε τα βασικά δικαιώματα. Μεγάλωσα με το “το ποδόσφαιρο είναι καθρέφτης της κοινωνίας” κλισέ. Ώρα να κοιταχτούμε λοιπόν μεταξύ μας και να κοιτάξουμε, με το παράδειγμα του ποδοσφαίρου, πώς αντιμετωπίζει η Ελλάδα τα δικαιώματα της γυναίκας, δηλαδή ποια είναι η στάση της στην υπόθεση του ποδοσφαίρου.
Προ ημερών η FiFpro, ο παγκόσμιος σύνδεσμος των ποδοσφαιριστών, απέστειλε ένα γράμμα προς την Ελληνική Κυβέρνηση και την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία για να μας πει ωμά ότι είμαστε απολίτιστοι, διότι είμαστε η μόνη χώρα που όχι απλώς δεν έχει επιτρέψει την διεξαγωγή του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου των γυναικών της Α’ κατηγορίας αλλά δεν έχει επιτρέψει στις γυναίκες ούτε να επιστρέψουν στις προπονήσεις. Προσέξτε, το πρωτάθλημα γυναικών της Α’ εθνικής κατηγορίας είναι το μοναδικό πρωτάθλημα Α’ κατηγορίας που δεν παίζεται αυτή τη στιγμή ανά την Ευρώπη.
Προτού συνεχίσω, δώστε 50’’ δευτερόλεπτα από τον χρόνο σας για να ακούσετε και να δείτε τις παίκτριες της Εθνικής Ομάδας σε αυτό το βίντεο:👇👇
Κορίτσια και γυναίκες που παίζουν ποδόσφαιρο, ζουν χωρίς ποδόσφαιρο εδώ και περίπου έναν χρόνο, την ίδια ώρα που βλέπουν τους άντρες της αντίστοιχης κατηγορίας να παίζουν. Την ίδια ώρα που κοιτάζουν γύρω τους και βλέπουν στην Ελλάδα τις γυναίκες του βόλεϊ, του μπάσκετ, του χάντμπολ - τουλάχιστον - να προπονούνται. Την ίδια ώρα που ανά την Ευρώπη οι ποδοσφαιρίστριες παίζουν. Και η Ελλάδα τι κάνει; Η Κυβέρνηση δεν δίνει σημασία, και αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή τα media δεν δίνουν καμία σημασία. Διότι, όπως έχει αποδειχθεί με ένα σωρό ζητήματα που έχουν απασχολήσει έντονα την ελληνική κοινωνία, όταν γίνεται θόρυβος στα media και τα social media, η κυβέρνηση αντιδρά. Και συχνά δρα.
Γιατί δεν δίνουν σημασία τα media; Επειδή έτσι είμαστε γαλουχημένοι πλειοψηφικά οι άντρες της 40+ ηλικίας, που βρισκόμαστε σε θέσεις ευθύνης. Μεγαλώσαμε με παραστάσεις και ερεθίσματα που μας “δίδαξαν” να μη δίνουμε σημασία. Ο ρατσισμός σε βάρος της γυναίκας δεν περιλαμβάνεται στην λίστα με τις κοινωνικές ευαισθησίες μας, διότι είμαστε γενιές που μεγάλωσαν με “τον άντρα που σηκώνει χέρι όταν πρέπει”.
Με αφορμή την επικρατούσα κατάσταση, βρήκα την ευκαιρία να συνομιλήσω με μια ποδοσφαιρίστρια και προπονήτρια ποδοσφαίρου. Στα 23 της χρόνια, η Φανή Δοϊρανλή συμπληρώνει τον 8ο χρόνο της στο ποδόσφαιρο, τα οποία έχει ζήσει με τη φανέλα του ΠΑΟΚ. Στη διάρκεια της τελευταίας 3ετίας άρχισε να μελετά την προπονητική και πήρε το πρώτο δίπλωμα, το UEFA C. Άρχισε να εργάζεται ως προπονήτρια σε ακαδημία, και να συνδυάζει τα πρώτα βήματα της προπονητικής με την ενεργή ποδοσφαιρική καριέρα. Μια ζωή ποδόσφαιρο. Ένα κορίτσι 23 ετών καρφωμένο εδώ και περίπου έναν χρόνο στο σπίτι, μακριά από το ποδόσφαιρο και την εργασία της, το οποίο σήμερα μένει πίσω την ώρα που όπου αλλού στην Ευρώπη οι αθλήτριες της γενιάς και του επιπέδου της αγωνίζονται. Της ζήτησα να μου γράψει ένα σημείωμα με την εμπειρία της στο ποδόσφαιρο, το οποίο μοιράζομαι σήμερα μαζί σας:
Η στάση της Πολιτείας εγείρει ζητήματα ισότητας και σεβασμού
“Όταν πήρα την απόφαση να ασχοληθώ με το ποδόσφαιρο στα 15 μου, ποτέ δεν περίμενα ότι θα έχει τέτοια επιρροή στην ζωή μου. Μέσα σε αυτά τα χρόνια κατάφερα να αγωνιστώ στην ομάδα που αγαπώ και υποστηρίζω από παιδί, τον ΠΑΟΚ, να αγωνιστώ σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, να κάνω συμμετοχές με τις εθνικές ομάδες κορασίδων και νεανίδων, να κάνω φίλους και να γνωρίσω το άθλημα από μία άλλη πτυχή, αυτήν της προπονητικής.
Το ποδόσφαιρο σαν άθλημα ανεξαρτήτως φύλου μπορεί να σου προσφέρει δυνατές συγκινήσεις, έντονες στιγμές και μεγάλες απογοητεύσεις, συναισθήματα που εναλλάσσονται συνέχεια. Αυτή είναι άλλωστε και η μαγεία του αθλήματος και ο λόγος που το καθιστά το δημοφιλέστερο άθλημα πάνω στον πλανήτη. Προερχόμενη από ένα ατομικό άθλημα (τένις) γνώρισα μέσα από το ποδόσφαιρο την μαγεία της ομαδικότητας, της συνεργασίας και μου δόθηκε η ευκαιρία να αγωνιστώ δίπλα σε αθλήτριες με μεγάλη εμπειρία. Είχα φυσικά την τιμή και την τύχη να είμαι μέλος της καλύτερης ομάδας της Ελλάδος και να πανηγυρίσω τίτλους σε πρωτάθλημα και κύπελλο. Ωστόσο όλη αυτή η εμπειρία μου όλα αυτά τα χρόνια συνοδεύεται από μία σκιά και πολλά ερωτηματικά που αφορούν την αντιμετώπιση που έχει το γυναικείο ποδόσφαιρο από την πολιτεία, την κοινωνία και όλους τους αρμοδίους φορείς συμπεριλαμβανομένης και της ομοσπονδίας.
Το γυναικείο ποδόσφαιρο είναι ερασιτεχνικό με ότι αυτό συνεπάγεται, για την ποιότητα του πρωταθλήματος, τις εγκαταστάσεις που συχνά αγωνιζόμαστε με κίνδυνο της σωματικής μας ακεραιότητας και φυσικά και από άποψη οικονομικών απολαβών. Οι πιθανότητες μία αθλήτρια να βιοπορίζεται αποκλειστικά από το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα είναι από ελάχιστες έως μηδενικές και οι ομάδες που μπορούν να σου προσφέρουν μια τέτοια οικονομική κάλυψη είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού. Οι περισσότερες εργαζόμαστε παράλληλα με την ιδιότητα μας σαν αθλήτριες και αυτό φυσικά έχει αντίκτυπο στην απόδοσή μας και κατ’ επέκταση στην ποιότητα ολόκληρου του πρωταθλήματος, καθώς δεν μπορεί να τηρηθεί η καθημερινότητα ενός αθλητή με τις απαιτήσεις που αυτή περιλαμβάνει.
Την στιγμή που σε όλη την Ευρώπη το γυναικείο ποδόσφαιρο γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη και αντιμετωπίζεται ισότιμα με το αντρικό, απολαμβάνοντας την αποδοχή του κόσμου, στην Ελλάδα οι αθλήτριες που έχουν φιλοδοξίες, όνειρα και στόχους δυστυχώς πρέπει να αντιμετωπίσουν το δίλλημα του να τα κυνηγήσουν σε μία άλλη χώρα ή να τα εγκαταλείψουν και να συμβιβαστούν με την ελληνική πραγματικότητα που θέτει το γυναικείο ποδόσφαιρο στο περιθώριο. Ήδη τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα κορίτσια αποφασίζουν να «μεταναστεύσουν» στο εξωτερικό διεκδικώντας όσα δεν μπόρεσαν να βρουν στην Ελλάδα, δηλαδή καλύτερες συνθήκες σε ποδοσφαιρικό, κοινωνικό και βιοτικό επίπεδο. Το Νοέμβριο η εθνική μας ομάδα αγωνίστηκε εναντίον της υπερδύναμης Γερμανίας μετά από 25 μέρες αποχής από τις προπονήσεις, κινδυνεύοντας με τραυματισμούς, τον Μάρτιο ολοκληρώνουμε έναν χρόνο που το πρωτάθλημα μας παραμένει ανενεργό και δεκάδες αθλήτριες βρίσκονται στον αέρα.
Το συγκεκριμένο ζήτημα καλλιεργεί μία ξεκάθαρη διάκριση μεταξύ των αθλημάτων, καθώς είμαστε το μοναδικό πρωτάθλημα Α’ Εθνικής σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, στο οποίο απαγορεύονται οι προπονήσεις χωρίς καμία αιτιολόγηση! Η στάση της Πολιτείας, διαχρονικά αλλά και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εγείρει ζητήματα ισότητας και σεβασμού, δείχνει ότι η χρόνια υποβάθμιση του γυναικείου ποδοσφαίρου είναι καθαρή επιλογή και οφείλεται στην αδιαφορία για την ανάπτυξη του, θεσμικά και αγωνιστικά και στην άποψη που συντηρείται για τον ρόλο της γυναίκας σ’ αυτό.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες κάνουμε δειλά δειλά τα πρώτα μας βήματα στον χώρο της προπονητικής, κυρίως σε επίπεδο ακαδημιών. Η αλήθεια είναι ότι στα δικά μου πρώτα βήματα στην προπονητική, συνάντησα ανθρώπους που έδειχναν επιφυλακτικοί για την ικανότητα μιας γυναίκας να εκπαιδεύσει νεαρούς ποδοσφαιριστές. Η εικόνα μιας γυναίκας προπονήτριας δεν ήταν συνηθισμένη και συχνά υπήρχαν βλέμματα μέσα και έξω από το γήπεδο που μου προκαλούσαν αμηχανία, μέχρι να αισθανθώ σίγουρη για τον εαυτό μου ως προπονήτρια. Στην πορεία μου όμως βρέθηκαν και άνθρωποι που μου έδειξαν εμπιστοσύνη και μου έδωσαν ευκαιρίες και τους ευχαριστώ για αυτό. Τα παιδιά δέχτηκαν με χαρά και χωρίς δισταγμούς μια γυναίκα για προπονήτριά τους, σημαντικό ρόλο σε αυτό θεωρώ ότι έπαιξε και η ιδιότητα μου ως εν ενεργεία ποδοσφαιρίστρια. Σίγουρα τα τελευταία χρόνια η ιδέα μιας γυναίκας προπονήτριας ακαδημίας έχει ωριμάσει και δίνονται περισσότερες ευκαιρίες. Θα χρειαστεί όμως χρόνο ή καλύτερα χρόνια για να αποκτήσει η γυναίκα προπονήτρια ίσες ευκαιρίες σε σχέση με τους άντρες και να αποκτήσουν καίριες θέσεις στην ποδοσφαιρική βιομηχανία όπως πλέον συμβαίνει σε χώρες του εξωτερικού.
Ελπίζω στο μέλλον να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ισότιμη θέση της γυναίκας στο χώρο του ποδοσφαίρου είτε ως αθλήτρια είτε ως προπονήτρια, εμείς από την πλευρά μας, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για το άθλημα που αγαπάμε”.
“Μια πράξη έμφυλης ανισότητας”
Πάνω στο ίδιο θέμα έκανα μια συζήτηση με τον Βαγγέλη Καραμουλά, ίσως τον μοναδικό Έλληνα που έχει ερευνήσει επιστημονικά το ελληνικό γυναικείο ποδόσφαιρο. Έναν πτυχιούχο ΤΕΦΑΑ - με ειδικότητα στο ποδόσφαιρο- προπονητή, που έχει φτάσει και μέχρι το UEFA A δίπλωμα, ο οποίος βρήκε νόημα να κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην εκπαίδευση με ειδίκευση στη διοίκηση αθλητικών οργανισμών, και διπλωματική στον επικοινωνιακό ρόλο του Τεχνικού Διευθυντή Ακαδημιών. Ο Καραμουλάς έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην κοινωνιολογία, ανθρωπολογία Αθλητισμού με ειδίκευση στις έμφυλες διαστάσεις του αθλητισμού, και διπλωματική μελέτη στο κοινωνικό προφίλ των αθλητριών ποδοσφαίρου στην Ελλάδα. Ο προπονητής της γυναικείας ομάδας ποδοσφαίρου της Γλυφάδας σήμερα, ήταν για ακόμη μια φορά διαφωτιστικός στην συζήτησή μας:
Πώς κρίνεις το γεγονός της μη έναρξης των προπονήσεων στο ποδόσφαιρο γυναικών, σε σχέση και με την έγκριση στα άλλα ομαδικά αθλήματα, όπως και τη λειτουργία όλων των αντίστοιχων πρωταθλημάτων γυναικείου ποδοσφαίρου στην Ευρώπη;
Όπως και να το εξετάσει κάποιος, δε θα βρει λογική εξήγηση. Με βάση τα στατιστικά των test στον αθλητισμό που δημοσίευσε ο ΠΣΑΠ και ο κύριος Αυγενάκης, και με δεδομένο την τήρηση εκ μέρους των ομάδων αυστηρού υγειονομικού πρωτοκόλλου, είναι πολύ δύσκολο να υποστηριχτεί ότι αυτή η διάκριση εναντίον του ποδοσφαίρου γυναικών στηρίζεται σε υγειονομικούς λόγους.
Γιατί λοιπόν θεωρείς ότι συμβαίνει αυτό; Έχουν βάση οι αιτιάσεις των διεθνών ποδοσφαιριστριών για ρατσιστική αντιμετώπιση;
Δυστυχώς, είναι σαφές ότι πρόκειται για μία ρατσιστική συμπεριφορά. Ο αθλητισμός και ειδικότερα το πoδόσφαιρο στην Ελλάδα είναι ένα πεδίο όπου διαχρονικά και κατά κόρον αναπαράγονται έμφυλα στερεότυπα και προκαταλήψεις με αποτέλεσμα την εμπέδωση της έμφυλης ανισότητας. Τα κορίτσια έχουν απόλυτο δίκιο στο βίντεο τους. Οι γυναίκες και τα κορίτσια που έχουν αποφασίσει να παίξουν ποδόσφαιρο βιώνουν καθημερινά την έμφυλη ανισότητα και τις διακρίσεις.
Είμαι σίγουρος, ότι αν ερωτηθούν αυτοί που εισηγούνται (επιτροπή λοιμοξιολόγων) και αυτοί που αποφασίζουν (κυβέρνηση) αν είναι θέμα διάκρισης λόγω του φύλου το ότι δεν έχει δοθεί άδεια για προπονήσεις στις ομάδες Α΄ Εθνικής Γυναικών, θα απαντήσουν «βεβαίως όχι, σιγά μην κάνουμε διακρίσεις, σιγά μη μας πείτε και ρατσιστές». Κι όμως, είναι (ρατσιστές), χωρίς να το καταλαβαίνουν ίσως. Είναι φανερό ότι υποκρύπτεται μία αντίληψη του τύπου «γιατί; υπάρχουν γυναίκες που παίζουν ποδόσφαιρο; και ποιος ασχολείται;». Θα λέγαμε ότι είναι ένας «συγκαλημένος mild racism». Επιστημονικά, το ότι ένας πολιτισμός θεωρεί τις γυναίκες κατώτερες είναι διακριτό από: στοιχεία πολιτισμικής ιδεολογίας (η εγκατεστημένη ευρέως αντίληψη ότι «το ποδόσφαιρο είναι ανδρικό σπορ»), συμβολικές επινοήσεις («ποδόσφαιρο, ο βασιλιάς των σπορ») και κοινωνικές ρυθμίσεις (μη έναρξη πρωταθλήματος γυναικών).
Που οφείλεται αυτή η ανισότητα;
Δυστυχώς, ακόμα υιοθετούνται ρατσιστικές αντιλήψεις που κατηγοριοποιούν και αξιολογούν τους ανθρώπους, εν προκειμένω σύμφωνα με το φύλο τους. Απόψεις που βασίζονται στο «βιολογικό ντερεμινισμό», που υποστηρίζει ότι οι ικανότητες του κάθε ανθρώπου και η συμπεριφορά του είναι βιολογικά προκαθορισμένες. Μία ιδιαίτερα διαδεδομένη άποψη που κατά καιρούς τροφοδότησε ακραίες και επικίνδυνες ιδεολογίες! Υποστηρίζει ότι τα αρσενικά έχουν εγγενώς κάποιο γενετικό χαρακτηριστικό που το καθιστά κυρίαρχο.
Συνεπώς, οι γυναίκες είναι κατώτερες και πρέπει να παραμένουν ικανοποιημένες, υποταγμένες, απολαμβάνοντας τις χαρές της μητρότητας και της ιδιωτικότητας. Η άποψη αυτή κρίνεται παράλογη και αντιεπιστημονική. Δεν παραγνωρίζεται το ότι τα βιολογικά χαρακτηριστικά (ορμόνες, μυϊκή μάζα, δύναμη, ταχύτητα) παίζουν ένα ρόλο, αλλά οι διαφορές αποκτούν τη σημασία του ανώτερου/κατώτερου με βάση ένα αξιακό σύστημα μέσα σε ένα συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο. Η θέση της «έμφυτης ανισότητας» φυσικοποιεί κοινωνικές ανισότητες κι αδικίες, υπονομεύει ρητά την έννοια της ελευθερίας της βούλησης και, νομιμοποιώντας τις ιεραρχικά δομημένες κοινωνίες, διαιωνίζει την επιβολή των λίγων στους πολλούς, προωθώντας την αποδοχή και την παραίτηση από κάθε διάθεση ανατροπής.
Η ιστορική και κοινωνιολογική μελέτη έχει καταδείξει ότι ο αθλητισμός κατασκευάστηκε από τον άνδρα για τον άνδρα χωρίς να λάβει υπόψη του τις ανάγκες και τις εμπειρίες της γυναίκας. Εκκινώντας από τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες και την Καλλιπάτειρα μέχρι και σήμερα η ιστορία του αθλητισμού είναι μία ανδρική υπόθεση. Ο θεμελιωτής των σύγχρονων ολυμπιακών ιδεωδών, ο βαρόνος De Coubertin -όπως και οι αμέσως επόμενοι διάδοχοι του- αντικατοπτρίζοντας την κυρίαρχη ιδεολογία του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου για την υποδεέστερη θέση της γυναίκας στον αθλητισμό, δήλωνε ότι η συμμετοχή των γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες αποτελούσε ένα είδος «κοινωνικής και ηθικής απόκλισης». Μόνο ήπιες μορφές άσκησης ήταν αποδεκτές, σε χώρους συνήθως ξεχωριστούς από τους άνδρες και με διαφορετικούς κανόνες, με σκοπό την επίτευξη της φυσική υγείας και της ηθικής εξύψωσής της, απορρίπτοντας κοπιαστικές μορφές άσκησης και αθλήματα με σωματική επαφή που έθεταν σε κίνδυνο την αναπαραγωγική λειτουργία της γυναίκας. Μόνο μετά από έντονους και πολύχρονους αγώνες (με πρωτεργάτρια την Alice Milliatt) κατορθώθηκε να συμπεριληφθούν και οι γυναίκες σε επίσημους αγώνες. Αξιοσημείωτο είναι ότι το ποδόσφαιρο γυναικών ήταν αποκλεισμένο από όλες τις εθνικές και διεθνείς ομοσπονδίες σχεδόν μέχρι το 1970.
Πώς εκφράζεται αυτό στο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα σήμερα;
Καταρχήν να σημειώσουμε ότι, δυστυχώς, η χώρα μας κατατάσσεται τελευταία στην Ε.Ε., σύμφωνα με έκθεση της Ε.Ε., στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων. Στο χώρο του ποδοσφαίρου τα δημογραφικά και στατιστικά στοιχεία καταδεικνύουν την ανισότητα. Πέρα από τα δημογραφικά στοιχεία, η υποβάθμιση της γυναίκας στο χώρο του ποδοσφαίρου είναι διακριτή και από τις ιεραρχικές σχέσεις. Δε θα αναφερθώ στη μη επαγγελματική κατοχύρωση των ποδοσφαιριστριών, γιατί αυτό είναι και ένα θέμα που –κατά τη γνώμη μου- το καθορίζει η αγορά. Όμως, η εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση των εθνικών ομάδων σύμφωνα με το φύλο είναι ένα μεγάλο «φάουλ» της Ε.Π.Ο...
Δεν είναι δυνατόν να ταλαιπωρείται το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα για ημέρες, για αγώνα στο εξωτερικό, προκειμένου να εξοικονομηθούν λίγα χρήματα στα αεροπορικά εισιτήρια. Και το τραγικό βέβαια, απότοκο της καραντίνας του ποδοσφαίρου γυναικών, η εθνική μας ομάδα πήγε να αγωνιστεί στη Γερμανία (2η στην παγκόσμια κατάταξη) με απροπόνητες παίκτριες. Μόλις χθες, κλήθηκαν παίχτριες για προπονήσεις στην Εθνική Νεανίδων, αθλήτριες που απέχουν από αγώνες εδώ και 1 έτος και από προπονήσεις σχεδόν 4 μήνες!
Η υποεκπροσώπηση των γυναικών στους χώρους αποφάσεων και διοίκησης (Ε.Π.Ο., Ε.Π.Σ., συλλόγους), η άνιση μεταχείριση των γυναικείων ομάδων έναντι των ανδρικών σε λειτουργικά θέματα (γήπεδο, ώρες, αποδυτήρια κλπ), η (μη) προβολή ακόμα και από τα κρατικά Μ.Μ.Ε., τα συνθήματα που ακούγονται στο γήπεδο κατά κύριο λόγο –ανάδειξη της ημέτερη αρρενωπότητας και τη θηλυκοποίηση του αντιπάλου-, τα σεξιστικού περιεχομένου συνθήματα σε γυναίκες διαιτητές και δημοσιογράφους, είναι μερικά μόνο από της εκφράσεις, αλλά και η απόδειξη της έμφυλης ανισότητας και βίας στο χώρο του ποδοσφαίρου. Πρέπει κι εδώ να υπάρξει Μπεκατώρου για να ευαισθητοποιηθούν κάποιοι;
Πώς βλέπεις την εξέλιξη του ζητήματος στο μέλλον; Υπάρχει ελπίδα; Τι προτείνεις;
Πιστεύω ότι οφείλουμε να είμαστε αισόδοξοι. Η ανάδειξη του ποδοσφαίρου γυναικών από τους διεθνείς θεσμούς διακυβέρνησης του ποδοσφαίρου (F.I.F.A., U.E.F.A.) ως βασικό πυλώνα ανάπτυξής του αποτελεί ιδιαίτερα ενθαρρυντικό γεγονός. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο γυναικείος πληθυσμός αποτελεί το σημαντικότερο καταναλωτικό κοινό. Η σημαντική ανάπτυξη του ποδοσφαίρου γυναικών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια (μέχρι την έναρξη της πανδημίας) είναι επίσης αξιοσημείωτη. Μέσα από την παρουσία κοριτσιών σε ακαδημίες αγοριών, όπως και οι αγώνες γυναικείων ομάδων με αγόρια βοηθάει στην αλλαγή στερεοτύπων και προκαταλήψεων μερίδας ποδοσφαιρικών παραγόντων, γονέων, ακόμα και ποδοσφαιριστών.
Πρέπει να γίνει κατανοητό στους ανθρώπους που διοικούν το ποδόσφαιρο (Ε.Π.Ο., Πολιτεία, μεγάλες ΠΑΕ) ότι η άνοδος του ποδοσφαίρου γυναικών θα βοηθήσει και στην εξέλιξη γενικά του ποδοσφαίρου στη χώρα μας. Μήπως είναι «κουτόφραγκοι» όλοι οι μεγάλοι σύλλογοι που ιδρύουν γυναικεία τμήματα και επενδύουν μεγάλα κεφάλαια; Αντίστοιχα, η Πολιτεία δεν πρέπει να αρκείται στο να αναγνωρίζει ότι η αναβάθμιση της θέσης της γυναίκας συνεπάγεται βελτίωση της θέσης και του άνδρα, με αποτέλεσμα μία καλύτερη κοινωνία για όλους, πρέπει να δράσει! Για πρώτη φορά έχουμε γυναίκα Πρόεδρο της Δημοκρατίας και Υφυπουργό Ισότητας (μία πολύ άξια και δραστήρια γυναίκα). Καθήκον της Πολιτείας είναι ΑΜΕΣΑ να επανεκκινήσει τις δραστηριότητες του πρωταθλήματος Γυναικών διορθώνοντας την αδικία. Εν συνεχεία, σε συνεργασία με την ΕΠΟ και με οδηγό την επιστημονική γνώση, να εκπονηθεί ένα εθνικό σχέδιο για τη βελτίωση, ανέλιξη του ποδοσφαίρου γυναικών. Προσωπικά πιστεύω ότι η ισότητα των φύλων μπορεί να έρθει μέσα από την εξάλειψη των ανισοτήτων στα «κάστρα» ανδροπρέπειας και ανδρικής κυριαρχίας. Δε θεωρώ τυχαίο ότι οι χώρες με υψηλού επιπέδου ποδόσφαιρο γυναικών είναι και ψηλά στην κατάταξη του Ευρωπαϊκού Δείκτη Ισότητας των Φύλων.
Ντρέπομαι. Πρώτα για την ευθύνη που μου αναλογεί, ως αθλητικού δημοσιογράφου, κι ύστερα για την ευθύνη που μου αναλογεί ως κάποιου που όφειλε να έχει νοιαστεί νωρίτερα. Ζητώ συγγνώμη από τις ποδοσφαιρίστριες που δεν νοιάστηκα νωρίτερα για αυτό που ζουν ειδικά στη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών. Και περιμένω αντίδραση και δράση. Όχι από την ΕΠΟ, από την διοίκηση της οποίας έχω πάψει εδώ και χρόνια να έχω απαιτήσεις, αλλά τουλάχιστον από την κοινωνία και τελικά την Πολιτεία - δηλαδή την Κυβέρνηση. Επιτέλους, ας σταματήσουμε να δημιουργούμε σήμερα νέους λόγους για να ντρέπονται για μας τα παιδιά μας αύριο.
Σαν σήμερα πριν από 36 χρόνια 39 οπαδοί της Γιουβέντους έχασαν τη ζωή τους μετά από επεισόδια με τους οπαδούς της Λίβερπουλ. Ένας τελικός Κυπέλλου Πρωταθλητριών πάντα χαρακτηρίζεται ως η γιορτή του ποδοσφαίρου. Αυτός όμως της 29ης Μαΐου 1985 όμως στις Βρυξέλλες έμεινε στην ιστορία ως ο τελικός της ντροπής.
Λίγο πριν την έναρξη της αναμέτρησης την ώρα που το «Χέιζελ» ήταν γεμάτοι από οπαδούς των δύο ομάδων, αυτοί της Λίβερπουλ επιτέθηκαν με μαχαίρια στους αντίστοιχους της Γιουβέντους, με τους λιγοστούς αστυνομικούς να μην μπορούν να αντιδράσουν.
Όταν αυτοί προσπάθησαν να απομακρυνθούν μαζεύτηκαν σε ένα σημείο της κερκίδας με αποτέλεσμα αυτό να καταρρεύσει. Τραγικό αποτέλεσμα ήταν 39 φίλοι της «Γηραιάς Κυρίας» να χάσουν τη ζωή τους, με τους τραυματίες να φτάνουν τους 600. Μεταξύ των φιλάθλων που έχασαν τη ζωή τους ήταν και ένα 15χρονο αγόρι. Η συγκεκριμένη βραδιά έμελλε να αλλάξει την ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου.
Έπειτα από αυτή την εξέλιξη η πρωθυπουργός της χώρας Μάργκαρετ Θάτσερ πήρε τη μεγάλη απόφαση να αποκλείσει τις αγγλικές ομάδες από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για την επόμενη 5ετία αλλάζοντας μια για πάντα τη βία στο αγγλικό ποδόσφαιρο.Η απόφασή της αυτή μάλιστα ήταν ικανή να δημιουργήσει τεράστιες αντιπάθειες από το στρατόπεδο του Άνφιλντ με οπαδούς της Λίβερπουλ να πανηγυρίζουν όταν έγινε η κηδεία της!
Για την ιστορία η Γιουβέντους επικράτησε με 1-0 της Λίβερπουλ με εύστοχη εκτέλεση πέναλτι του Μισέλ Πλατινί.
Ημέρα μνήμης για τη Λίβερπουλ, καθώς πριν από 32 χρόνια, 96 φίλαθλοι της ομάδας σκοτώθηκαν στο Χίλσμπορο, σε μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Η τρέλα των οπαδών να δουν από κοντά την αγαπημένη τους ομάδα, προκάλεσε μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες, όχι μόνο στην Αγγλία, αλλά σ’ όλον τον κόσμο. Ήταν 15 Απριλίου του 1989 όταν η Λίβερπουλ αντιμετώπιζε την Νότιγχαμ Φόρεστ στο Χίλσμπορο, ωστόσο κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί αυτό που θα ακολουθούσε. Στη μικρή κερκίδα του γηπέδου «Λέπινγκς Λέιν Σταντ» θα φιλοξενούταν οι φίλοι των «κόκκινων». Με το παιχνίδι να ξεκινάει στις 15:00 τοπική ώρα, έξω από τις κερκίδες ήταν περίπου 2.000 φίλοι της ομάδας που ήθελαν να μπουν στο γήπεδο.
Ο ενθουσιασμός τους, τους έκανε να μπουν με το... ζόρι στις κερκίδες, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τους φιλάθλους που βρισκόντουσαν μπροστά στα κάγκελα να πεθάνουν από ασφυξία.
Ένας από τους αστυνομικούς, μπήκε στον αγωνιστικό χώρο για να ειδοποιήσει τον διαιτητή για την άμεση διακοπή του αγώνα. Ωστόσο, το μοιραίο είχε ήδη συμβεί, καθώς 96 φίλοι της Λίβερπουλ είχαν βρει τραγικό θάνατο με τις σκηνές που ακολούθησαν να ήταν απίστευτες.
Οι οπαδοί έσπαγαν τις διαφημιστικές πινακίδες για να τις χρησιμοποιήσουν ως φορεία και να μεταφέρουν τους νεκρούς ανθρώπους. Οι φίλοι της Νότιγχαμ έτρεξαν προς το μέρος για να βοηθήσουν από τη σειρά τους και γενικά επικρατούσε πανικός.Ο αγωνιστικός χώρος γεμίζει με άψυχα σώματα και τραυματίες, με τον Τύπο της εποχής να κατηγορεί την αστυνομία και το κράτος για τις υποδομές στα αγγλικά γήπεδα.
Ο Κένι Νταλγκλίς αρκετά χρόνια μετά από την τραγωδία, έδωσε τη δική του εξήγηση για όσα συνέβησαν:
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ, μα ποτέ την 15η Απριλίου του 1989. Δεν μπορώ ούτε καν να σκέφτομαι το όνομα Χίλσμπορο και να μην μου έρχονται στο μυαλό αυτές οι τραγικές εικόνες. Μου ήταν δύσκολο να γράψω για το Χίλσμπορο, για τα τραγικά λάθη των αρχών, τόσο των αστυνομικών αλλά και ποδοσφαιρικών, που είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 96 οπαδών μας. Οι μνήμες θα είναι εκεί και το υπόλοιπο της ζωής μου.
Λίγα χρόνια αργότερα και αφού είχα φύγει από την Λίβερπουλ, μου έγινε πρόταση για να αναλάβω την Σέφιλντ Γιουνάιτεντ αλλά αρνήθηκα για τα όσα έγιναν τότε στο γήπεδο της. Αυτός που μου πρόσφερε την δουλειά μου είπε: "Δεν το σκέφτηκα αυτό". Μου ήταν δύσκολο να ξαναβρεθώ σε εκείνο το γήπεδο, πόσο μάλιστα για να δουλέψω σαν προπονητής.
Την προηγούμενη χρονιά, η Λίβερπουλ έπαιξε στο ίδιο γήπεδο για τα ημιτελικά του FA Cup και πάλι με την Νότιγχαμ Φόρεστ και δεν συνέβηκε το παραμικρό. Οι οπαδοί πήγαιναν οργανωμένα και συνοδευόμενοι από αστυνομικούς στο γήπεδο και ήταν υποχρεωμένοι να δείξουν το εισιτήριο τους 500 γιάρδες μακριά από την είσοδο. Αυτό δεν έγινε στις 15 Απριλίου του 1989. Αν επαναλαμβάνονταν τα ίδια μέτρα ασφαλείας, τότε αυτοί οι 96 οπαδοί ίσως να ήταν ζωντανοί σήμερα και δεν θα υπήρχαν συγγενείς στο Merseyside που θα ζούσαν με την ανάμνηση των αγαπημένων τους...
...Βγήκαμε στον αγωνιστικό χώρο, οι παίχτες έκαναν το καθιερωμένο ζέσταμα και εγώ κάθισα στον πάγκο και περίμενα την έναρξη του παιχνιδιού. Δεν αντιλήφθηκα κανένα πρόβλημα. Ξαφνικά, ένας αστυνομικός έτρεξε μέσα στον αγωνιστικό χώρο και κάτι είπε στον διαιτητή, Ρέι Λιούις, ο οποίος διέκοψε αμέσως το παιχνίδι. Ο Λιούις έστειλε τους παίχτες στα αποδυτήρια και μας είπε να περιμένουμε ενημέρωση. Κανείς δεν είχε καταλάβει το μέγεθος της καταστροφής, ούτε καλά-καλά τι είχε συμβεί. Έδωσα εντολή στους παίχτες μου να μείνουν στα αποδυτήρια και βγήκα στην φυσούνα. Εκεί υπήρχαν και μερικοί φίλαθλοι. Μου φώναξαν: "Κένι, Κένι, κόσμος πεθαίνει εκεί έξω".
Τα νέα του τρόμου άρχισαν να γίνονται γνωστά. Αυτοί που βρίσκονταν στο τόπο της τραγωδίας άρχισαν να "απλώνουν" τα τραγικά νέα και στο υπόλοιπο γήπεδο. Όπως κάθε άνθρωπος, η πρώτη μου αντίδραση ήταν να ελέγξω αν τα μέλη της οικογένειας μου ήταν εντάξει. Έτρεξα στην Μαρίνα και την Κέλι, που βρίσκονταν στα επίσημα θεωρία. Ο γιος μου, Πολ, δεν ήταν μαζί τους. Όπως συνήθιζε, πήγαινε στο γήπεδο παρέα με τον γιο του Ρόι Έβανς, τον Στέφεν, και ακόμα ένα φίλο του, τον Αλαν Μπράουν. Πήγα εκεί έξω για να τον βρω. Σκεφτείτε την ανακούφιση μου να τον δω να διασχίζει το γήπεδο και να τρέχει προς το μέρος μου. Θα μπορούσε άνετα να βρίσκεται στη "Leppings Lane end", αφού έπρεπε να την διασχίσει για να πάει στην κερκίδα που αντιστοιχούσε στο εισιτήριο του. Αν δεν ερχόταν γρήγορα στο γήπεδο, θα μπορούσε να βρεθεί στον χώρο. Τον πήγα αμέσως στην Μαρίνα...
Η αστυνομία ζήτησε από εμένα και τον Μπράιαν (προπονητή της Νότιγχαμ) να κάνουμε μια ανακοίνωση. Διασχίσαμε την κουζίνα του Χίλσμπορο, εκεί υπήρχε ένα ράδιο που μετέδιδε τα αποτελέσματα άλλων αγώνων. Ήταν πολύ περίεργο. Δεν είχαν καμία σημασία. Πήγαμε στην γωνία της "Leppings Lane end" και προσπαθήσαμε να στείλουμε ένα μήνυμα, το μικρόφωνο της αστυνομίας όμως δεν λειτουργούσε. Τότε, οι αστυνομικοί πρότειναν να πάμε στο δωμάτιο του DJ και να χρησιμοποιήσουμε την συσκευή ανακοινώσεων. Έτρεξα στο δωμάτιο, ο Μπράιαν όμως όχι. Επέστρεψε πίσω. Δεν έκανε ποτέ την ανακοίνωση. Μόνο εγώ. Γιατί δεν ήρθε να μιλήσει στους οπαδούς; Δεν ξέρω. Ήταν δική του απόφαση. Δεν νομίζω να τον είχα ξαναδεί εκείνη τη μέρα. Η Φόρεστ έφυγε πολύ γρήγορα από το γήπεδο.
Είπα στους οπαδούς να παραμείνουν ψύχραιμοι. Τους είπα πως ο τρόπος που αντέδρασαν ήταν εξαιρετικός και η βοήθεια που έδιναν στα θύματα ήταν φανταστική. "Σας παρακαλώ, μείνετε ψύχραιμοι", συνέχιζα να λέω. Και πράγματι, οι περισσότεροι έμειναν ψύχραιμοι.
Την ίδια ώρα που οι δικοί μας οπαδοί πέθαιναν, συνειδητοποίησα ότι οι οπαδοί της Φόρεστ συμπεριφέρονταν άψογα. Σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. Μερικοί οπαδοί της Λίβερπουλ έτρεξαν προς την κερκίδα της Φόρεστ, κάποιοι εκ των οποίων με "άγριες" διαθέσεις. Η πρώτη μου σκέψη ήταν πως οπαδοί της Φόρεστ πήγαν στην αντίπαλη εξέδρα για να δημιουργήσουν επεισόδια και οι δικοί μας έκαναν αντίποινα. Πολλοί σκέφτηκαν το ίδιο πράγμα. Όταν ο κόσμος κατάλαβε τι πραγματικά συνέβηκε, άλλαξε και η συμπεριφορά όσων έτρεχαν προς την εξέδρα της Φόρεστ για "εκδίκηση". Θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερα τα πράγματα εάν οι οπαδοί της Φόρεστ αντιδρούσαν. Η καταστροφή ήταν ήδη μεγάλη αλλά μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερη αν καταλάβαιναν ότι πήγαιναν προς το μέρος τους για να τους επιτεθούν. Προς τιμή τους, οι οπαδοί της Φόρεστ έδειξαν αυτοσυγκράτηση. Για τον τρόπο που αντέδρασαν τότε στο Χιλσμπρο, θα είναι για πάντα στην καρδιά μου.
Πολύ σύντομα έγινε γνωστό το μέγεθος της τραγωδίας. Ο κόσμος έσπαζε της διαφημιστικές ταμπέλες για να τις χρησιμοποιήσει σαν φορεία και να βοηθήσουν τους συνάνθρωπους τους και να τους μεταφέρουν στον αγωνιστικό χώρο. Οι αστυνομικοί και οι υπεύθυνοι ασφαλείας δεν μπορούσαν να κάνουν πολλά πράγματα. Ήταν στην λάθος μεριά του φράκτη.
Ήταν απαίσιο να σκέφτεσαι για πόση ώρα επικρατούσε ο καταστροφικός πανικός. Ήταν απίστευτα καταθλιπτικό όταν συνειδητοποίησα πως κατά τη διάρκεια των έξι λεπτών που οι ποδοσφαιριστές έπαιζαν μπάλα, οι οπαδοί της Λίβερπουλ άρχισαν ήδη να πεθαίνουν. Η αρχή του κακού έγινε πολύ νωρίτερα από ότι κάποιοι νόμιζαν...
Όταν τη Δευτέρα πήγαμε στο νοσοκομείο, ένας οπαδός είπε στον Big Al "Πότε θα επιστρέψεις στην αγωνιστική δράση;". Ο Big Al είχε ξεκινήσει το παιχνίδι. Αυτό σήμαινε πως ο συγκεκριμένος οπαδός είτε έφτασε αργά στο γήπεδο ή ήταν ήδη στο επίκεντρο της καταστροφή πριν από την έναρξη του αγώνα. Αν ερχόταν αργά στο γήπεδο δεν θα βρισκόταν στις μπροστινές θέσεις, υποθέσαμε, άρα ήρθε από νωρίς. Βγήκαμε στο γήπεδο στις 14.55 και το παιχνίδι σταμάτησε στις 15.06 και δεν ήξερε πως ο Big Al αγωνιζόταν. Η καταστροφή άρχισε πριν τις 2.55.Το παιχνίδι αναβλήθηκε οριστικά στις 3.30...
Την επόμενη μέρα κόσμος άρχισε να καταφθάνει στο Άνφιλντ. Ήθελαν απλά να απονείμουν φόρο τιμής και μερικά λουλούδια στην "Shankly Gates". Ο Πίτερ Ρόμπισον επικοινώνησε με τους υπευθύνους του σταδίου και τους ζήτησε να ανοίξουν τις πύλες. Ο Σύλλογος της Λίβερπουλ δεν ήθελε τους οπαδούς της να στέκονται έξω στους δρόμους. Περισσότεροι από τους συγγενείς ήθελαν να μιλήσουν για ποδόσφαιρο. Ήταν απίστευτο! Έλεγαν συνεχώς στους ποδοσφαιριστές: "Είσαστε τα ινδάλματα μας"
Μια χήρα μου είπε: "Ο αγαπημένος του άντρα μου ήταν ο Στιβ Χαϊγουει", "Μισό λεπτό", της είπα και έτρεξα και φώναξα τον Στιβ. Ένα πλατύ χαμόγελο ζωγραφίστηκε στο πρόσωπο της, ενώ βρήκε και το κουράγιο να κάνει χιούμορ. "Ο άντρας μου ήταν ένας σπαγκοραμμένος. Θα είναι χαρούμενος τώρα που θα σε παρακολουθεί από εκεί ψηλά χωρίς να πληρώνει" είπε στον Στιβ. Λίγο χιούμορ βοηθούσε και εμάς αλλά και τους ίδιους τους συγγενείς. Να μιλάμε για ποδόσφαιρο ήταν κάτι σαν ψυχοθεραπεία για αυτούς. Δίναμε δύναμη ο ένας στον άλλον...».
Έντεκα χρόνια. Έντεκα γεμάτα «γαλανόλευκα» χρόνια. Με λύπες και χαρές. Ήταν εκεί και δεν σταμάτησε να πιστεύει στην ομάδα. Το πλήρωμα του χρόνου όμως έφθασε για τον Ανδρέα Φράγκο. Λίγο πριν πατήσει τα 31 (21/12/89) του χρόνια, ο ακραίος της Κνακ Ροζελαρ μετά από 146 συμμετοχές λέει αντίο στην αγαπημένη του Εθνική ομάδα μέσα από την αποχαιρετιστήρια συνέντευξη στο www.volleyball.gr. «Φεύγω γεμάτος» δηλώνει χαρακτηριστικά ο δίμετρος ακραίος ο οποίος έζησε με πάθος και αφοσίωση όλη τη διαδρομή του στην Εθνική ομάδα. Από τις πρώτες προπονήσεις το 2009 με τους «μύθους» Κουρνέτα και Χριστοφιδέλη, μέχρι την παρουσία του στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Μονπελιέ.
Πότε και γιατί αποφάσισες να σταματήσεις από την Εθνική;
Το είχα πάρει απόφαση μόλις τελείωσε πέρυσι, τέτοιο καιρό περίπου, το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα. Αποφάσισα να αποχωρήσω, γιατί εδώ και καιρό σκέφτομαι τη ζωή μου μετά την αθλητική καριέρα. Χρειάζεται χρόνο για να την προετοιμάσω. Πιστεύω ότι ο κύκλος μου στην Εθνική έκλεισε και θέλω τα επόμενα καλοκαίρια να τα εκμεταλλευτώ προκειμένου να προετοιμάσω όσο το δυνατόν καλύτερα την επόμενη μέρα που θα αποχωρήσω από την ενεργό δράση.
Μετά τη Μαρία (σ.σ. Λαμπρινίδου), τη σύζυγό σου, ποιος ήταν ο πρώτος άνθρωπος που έμαθε για την αποχώρησή σου;
Αν θυμάμαι καλά οι συμπαίκτες μου στην Εθνική και κάποιοι στενοί μου, οικογενειακοί, φίλοι. Δεν ήταν εύκολη η απόφαση και θα πρέπει να ξέρετε ότι την απόφαση δεν την πήρα σε μια νύχτα.
Φεύγεις γεμάτος;
Νομίζω ναι, φεύγω γεμάτος. Σίγουρα έχω πολλές ωραίες αναμνήσεις από την Εθνική και δεν σου κρύβω ότι θα ήθελα και άλλες. Φεύγω όμως γεμάτος, όπως είπα, και με το αίσθημα ότι σίγουρα έχω δώσει, αλλά και έχω πάρει και πάρα πολλά από την παρουσία μου στην Εθνική.
Ποια είναι η πιο δυνατή στιγμή που θα θυμάσαι πάντα από το πέρασμά σου στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα;
Ξεκάθαρα η πρόκριση στο Ευρωπαϊκό. Ήταν κάτι που μας έλειπε και τα καταφέραμε. Την ψάχναμε, όλα τα παιδιά, αρκετά χρόνια αυτή την πρόκριση και χαρήκαμε πάρα πολύ που τα καταφέραμε. Είδαμε ότι τελικά μπορούσαμε και δικαιούμασταν να είμαστε στην ελίτ της Ευρώπης. Η συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό μας άγγιξε συναισθηματικά. Εμένα προσωπικά μου έδωσε να καταλάβω πολλά πράγματα. Κοιτάξαμε στα μάτια και αντιμετωπίσαμε μεγάλες ομάδες και πιστέψαμε ότι μπορούμε. Πήραμε πολλά μηνύματα ως παίκτες για το που βρισκόμαστε και που μπορούμε να φθάσουμε.
Θυμάσαι την πρώτη φορά που μπήκες σε προπόνηση στην Εθνική;
Την πρώτη δεν την θυμάμαι. Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι η αίσθηση που ένιωθα όταν έμπαινα σε κάθε προπόνηση μαζί με τους κορυφαίους παίκτες στην Ελλάδα. Ήταν φανταστικό το συναίσθημα να προπονούμαι, να παίζω και να προετοιμάζομαι με τους καλύτερους. Χαρακτηριστικά θα πω ότι όταν τελείωναν οι υποχρεώσεις με την Εθνική πάντα γυρνούσα στην ομάδα που έπαιζα το χειμώνα καλύτερος παίκτης. Η Εθνική ήταν πάντοτε ανώτερη από τα σωματεία που αγωνιζόμουν. Στην Εθνική δούλευα και ήμουν αφοσιωμένος πάντοτε.
Ποιους αθλητές θυμάσαι στο ξεκίνημά σου στην Εθνική και αν υπήρχε κάποιος που ξεχώριζες και γιατί;
Η αλήθεια είναι ότι ήμουν τυχερός γιατί έτυχα σε μια μεγάλη φουρνιά παικτών στην Εθνική. Έχω πάρει συμβουλές, έχω ακούσει και έχω μάθει πολλά. Από τον Χριστοφιδέλη, τον Στεφάνου, τον Κουρνέτα παλιότερα. Έχω υποστεί απίστευτο …bullying από τον Στεφάνου. Καλό, ιδιαίτερο bullying όμως από τον Γιώργο που χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι το έξυπνο πείραγμα με στόχο. Επίσης, θυμάμαι τον Καρυπίδη στην πρώτη χρονιά που πήγα να παίξω στην Ιταλία, να μου κάνει φροντιστήριο Ιταλικών κάθε μεσημέρι. Είχα άγχος ως ξένος σε ένα νέο μέρος και ο Τέο με έκανε να νιώθω πιο άνετα.
Να φανταστώ ότι από ιστορίες θα έχεις να πεις πολλές στο γιο σου;
Θα πω αρκετές αλλά μην μου ζητήσεις να ξεχωρίσω την καλύτερη. Μάλλον η καλύτερη ιστορία είναι η παρέα που είχε δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια. Μέσα από αυτή την παρέα υπήρχε ένας ιδιαίτερος τρόπος που εξελισσόμασταν όχι μόνο σαν αθλητές αλλά κυρίως ως άνθρωποι. Παίκτες με συναισθήματα και μεγάλους στόχους. Ο συνδυασμός της δημιουργίας στο γήπεδο και της παρέας είναι κάτι που με έχει στιγματίσει σαν παίκτη και σαν άνθρωπο.
Έχει επικριθεί πάντως αυτή η Εθνική…
Ο καθένας ανάλογα με αυτά που βλέπει, ανάλογα κρίνει και λέει ή γράφει. Το τι συμβαίνει μέσα στην ομάδα και ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο είναι μια μεγάλη κουβέντα. Αυτή δεν ξεκινάει μόνο από τους αθλητές. Πρέπει κι άλλοι να μιλήσουν. Δεν έχω να πω κάτι παραπάνω. Δουλεύαμε, προσπαθούσαμε και αυτά μπορέσαμε να καταφέρουμε. Είχαμε δυνατό ανταγωνισμό. Καλώς ή κακώς αυτά μπορέσαμε. Όλη η διαδικασία ήταν ένα μάθημα για όλους. Και μιλάω για αυτούς που παίρνουν αποφάσεις. Για την ομοσπονδία, τη Λίγκα, τον ΣΕΠΠΕ, τον ΠΑΣΑΠ, όλους. Αυτοί βλέπουν και πρέπει να πάρουν αποφάσεις που θα βοηθήσουν το άθλημα για να έρθουν περισσότερες επιτυχίες
Υπάρχει ανεκπλήρωτο όνειρο με το Εθνόσημο στο στήθος;
Δεν υπάρχει. Γενικά δεν είμαι από τους χαρακτήρες που δημιουργώ συνθήκες στο μυαλό μου για επιτυχίες ή αποτυχίες. Σε κάθε στιγμή, με οποιαδήποτε συνθήκη προσπαθώ να δώσω τον καλύτερό μου εαυτό. Κάποιες φορές τα κατάφερα. Νιώθω ότι έχω δώσει ότι μπορούσα στην Εθνική και επαναλαμβάνω ότι έχω πάρει και πολλά από την Εθνική.
Δεν τις έχουμε στα χέρια μας τις επιτυχίες. Δεν εξαρτώνται μόνο από εμάς.
Θυμάσαι το καλύτερό σου ματς με την Εθνική;
Νομίζω στις πρώτες μου συμμετοχές στο Ευρωπαϊκό Λιγκ. Δεν ξεχωρίζω όμως κάποιο ματς.
Σε ποιον θα έδινες τη φανέλα βασικού;
Νομίζω επάξια την παίρνει ο Ράπτης, αν βέβαια παίξει ακραίος στην Εθνική.
Τι θα ήθελες να ευχηθείς στα παιδιά που θα φορέσουν την φανέλα της Εθνικής;
Να παραμείνουν πρόσχαροι, να έχουν αγωνιστικότητα και να μην σταματήσουν να ελπίζουν. Μόνο έτσι θα πετύχουν, μόνο έτσι αυτά που σκέφτονται θα γίνουν πραγματικότητα.
Τελικά τώρα που γράφεται αυτός ο επίλογος τι ομάδα είναι η Εθνική;
Είναι η μοναδική ομάδα που μπορεί να σου χαρίσει τις υψηλότερες διακρίσεις. Είναι η μοναδική ομάδα που μπορεί να βοηθήσει τον αθλητή απεριόριστα στην καριέρα του. Η Εθνική είναι ότι καλύτερο μπορεί να τύχει σε έναν παίκτη. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι με βοήθησαν στην καριέρα μου στην Εθνική. Ήταν ένα πολύ ωραίο ταξίδι…
Το πρώτο χρυσό μετάλλιο για την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κλειστού στίβου του Τορούν είναι γεγονός από το βράδυ της Παρασκευής (5/03).
Ο Μίτλος Τεντόγλου με την κορυφαία εφετινή επίδοση στον κόσμο (8.35μ) στον τελικό του μήκους ανέβηκε στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου, επιβεβαιώνοντας ότι αυτή την εποχή είναι ο κορυφαίος άλτης στην «Γηραιά Ήπειρο».
Στη μοναδική του έγκυρη προσπάθειά του στον τελικό ο 23χρονος πρωταθλητής κατάφερε να πάρει το χρυσό μετάλλιο. Παρότι είχε κάποιες ενοχλήσεις το τελευταίο διάστημα στο γόνατο, έριξε το βάρος του σε μια και μοναδική προσπάθεια για να μην επιβαρύνει την κατάσταση της υγείας του και τα κατάφερε.
Ο βασικός του αντίπαλος για το χρυσό, ο Σουηδός Τόμπιας Μόντλερ, με 8.31μ στην τρίτη προσάθεια κατετάγη 2ος με νέο εθνικό ρεκόρ, ενώ τρίτος ήταν ο Φινλανδός Κρίστιαν Πούλι με 8.24μ, επίδοση που επίσης αποτελεί εθνικό ρεκόρ.
Ο Τεντόγλου έχει ατομικό ρεκόρ στον κλειστό 8.38μ από τη νίκη του το 2019 στη Γλασκώβη και φέτος είχε κάνει 8.21μ. Έτσι έγινε ο δεύτερος Έλληνας αθλητής μετά την Κατερίνα Θάνου (60μ, πρώτη το 1996 στη Στοκχόλμη και το 2000 στη Γάνδη) που κατακτά δύο χρυσά μετάλλια στη διοργάνωση, στην οποία η χώρα μας έχει πάρει συνολικά επτά χρυσά.
«Είναι χαρούμενος για το αποτέλεσμα, παρά το πρόβλημα που αντιμετώπισα. Ήξερα ότι μπορώ να κάνω ένα πολύ μεγάλο άλμα. Ήταν ένας απίστευτος αγώνα με καλά άλματα από τους αθλητές. Θα κάνω τώρα κάποιες θεραπείες στο γόνατο και στη συνεχεία θα ξεκινήσω προετοιμασία για τον ανοικτό. Μου αρέσει να αγωνίζομαι και για το λόγο αυτό σήμερα ένιωθα ότι το κάνω σαν αγγαρεία», είπε ο Έλληνας άλτης.